Zlatni rez Golden ratio kao inspiracija 

2024-02-10

Zlatni rez ili Golden ratio (simbol: φ) je matematičko-strukturalni pojam koji se često veže za umjetnost, jer je u povijesti umjetnosti najčešće korišten. Ovaj koncept ima duboke korijene u matematici i geometriji, a njegova prisutnost seže unatrag do antike. 

Zlatni rez je iracionalni broj koji se dobiva kao omjer dvaju dijelova neke dužine. Kada se cijela dužina podijeli prema većem dijelu, omjer tih dijelova jednak je zlatnom rezu.

Matematički se izražava kao konstanta čija je vrijednost približno 1.6180339….

U arhitekturi, zlatni rez se koristi za postizanje estetskog sklada u proporcijama pročelja i drugih elemenata.

U umjetnosti, zlatni rez može utjecati na kompoziciju slika i dizajn.

Spirala se često pojavljuje u umjetnosti, a zlatna spirala ima posebno privlačan oblik.

Svakom cvijetu kojem su latice u više redova, baza je spirala tj. zlatna spirala. A spirala i zlatni rez su povezani koncepti koji se često pojavljuju u matematici, umjetnosti i prirodi.

Ukratko, zlatni rez i zlatna spirala su matematički i estetski povezani, a njihova prisutnost u prirodi i ljudskom stvaralaštvu čini ih intrigantnim i inspirativnim fenomenima. 

Evo kako zlatni rez povezuje umjetnost i prirodu:

Zlatni rez je bio prisutan u sakralnoj umjetnosti Egipta, Indije, Kine i drugih drevnih civilizacija.

Dominirao je u grčkoj umjetnosti, ostao skriven, ali prisutan u gotičkom srednjem vijeku, da bi ponovno bio slavljen u renesansi.

Partenon, grčki hram posvećen božici Ateni, koji je građen prema pravilu zlatnog reza.

Baščanska ploča, jedan od najpoznatijih hrvatskih artefakata, napravljena u približnom omjeru zlatnog reza.

Suncokret, koji raste u skladu s omjerima broja Φ.

Zlatni rez se može vidjeti u rasporedu grana duž stabljike biljaka, žilama na lišću i grananju živaca.

Također se nalazi u građi ljudskog tijela, kao što su unutrašnjost uha, razvojni oblik embrija i DNK.

Zlatni rez je duboko ukorijenjen u svijetu umjetnosti i prirode, povezujući matematiku, geometriju i estetiku.